ग्रुप डिस्कशनमध्ये तुम्ही गप्पच बसता? किंवा उठून दिसायचं म्हणून खूप बोलता, दुसर्‍यांना संधी न देता आपलेच विचार रेटायला लागता?
मग अवघड आहे, तुमचं सिलेक्शन होणं.
‘‘नोकरीच्या निवड प्रक्रियेमध्ये गटचर्चा एवढी महत्त्वाची का मानली जाते? विद्यार्थी अभ्यासात हुशार असतात. गटचर्चेमध्ये एखादा मुलगा नाही चांगला बोलला तर काय फरक पडतो? कसं बोलायचं हे त्याला नंतरही शिकवता येईल?’’ -एका कॉलेजमधील प्राध्यापक मला विचारत होते.
‘‘कसं बोलायचं, हे नक्कीच शिकवता येईल, पण काय बोलायचं, केव्हा बोलायचं, हे नाही शिकवता येणार.’’- मी त्यांना उत्तर दिलं.
ग्रुप डिस्कशन अथवा गटचर्चा ही नोकरीसाठीच्या निवडप्रक्रियेमधील एक महत्त्वाची पायरी असते.
या गटचर्चेमध्ये काय बघितलं जातं? पंधरा-वीस मिनिटांच्या समूहचर्चेत असं काय असतं की, ज्या आधारावर विद्यार्थ्यांचं करिअर अवलंबून असतं. बर्‍याचदा चांगली महाविद्यालयं विद्यार्थ्यांकडून ग्रुप डिस्कशनची तयारी करून घेतात. अर्थात, ही तयारी एवढी जास्त असते की हे विद्यार्थी तयारी करून आले आहेत हेही जाणवते आणि तयारी करून आल्यासारखी चर्चा झाली की समजायचे, काहीतरी घोटाळा नक्कीच होणार आहे. गटचर्चेआधी एखादा विषय दिलेला असतो. हा विषय कोणताही असू शकतो. एखाद्या विषयात विद्यार्थ्यांच्या नॉलेजचा आणि वाचनाचा कस लागतो. उदा. ‘भारतीय अर्थव्यवस्थेची पुढील पाच वर्षे कशी असतील?’ या विषयावर बोलताना तुम्हाला मुळातच भारतीय अर्थव्यवस्थेची माहिती असायला हवी, त्यासाठी तुमचं वाचन, अर्थव्यवस्थेबद्दल तुमची मतं आणि भविष्याबद्दलची मतं तर्कसंगत मांडता यायला हवी, ते तुम्ही कसं मांडता हे महत्त्वाचं ठरतं. दुसर्‍या प्रकारात, तुम्हाला विषयाची जाण नसली, माहिती नसली तरी, तुमच्या मतावर तुम्ही गटचर्चेमध्ये बोलू शकतात. तुमची विचार करण्याची क्षमता, थॉट प्रोसेस, विचारांची खोली आणि तुम्ही तुमची मतं कशी मांडता, लॉजिक, योग्य शब्दांचा प्रयोग, विषयातील खोली, दुसर्‍यांच्या मतांचा आदर हे सारं बारकाईनं बघितलं जातं. तुम्ही निव्वळ बोलायला लागला आणि दुसर्‍यांना संधी न देता आपलेच विचार रेटायला लागलात की समजा, तुमचं सिलेक्शन होण्याची शक्यता कमी आहे. अर्थात, तुमचे इतरही गुणधर्म येथे बघितले जातात. पण महत्त्वाचं म्हणजे टीममध्ये तुम्ही सर्वांना कसे सामावून घेता, टीममध्ये तुम्ही योग्यप्रकारे कसा भाग घेता, इतरांशी जुळवून घेण्याची तुमची तयारी आहे की नाही हेही बघितले जातं.
समूहचर्चा करणं आणि त्याची तयारी करणं ही काही फारशी कठीण गोष्ट नाही. तुम्ही एरवी तुमच्या मित्रांसोबत चर्चा करताच ना? हीच चर्चा थोडी वेगळ्या लेव्हलवर करा. एखाद्या विषयावर टिप्पणी करण्याची आपली सवय असतेच. ती व्यवस्थित मुद्देसूद, लॉजिकल करण्याची सवय लावा. बोलत राहा, घाबरू नका आत्मविश्‍वासानं आपली मतं मांडा, थोडं वाचन करा, टीव्ही बघा, इतरांची मतं विचारा. एकमेकांना बोलतं करा. इतरांची मतं पटली नाहीत तरी ऐकून घ्यायची तयारी ठेवा. शेवटी जॉबमध्येही हेच करायचं असतं.
(लोकमत ७ मार्च २०१४)
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा